Wyzwania w procesie modernizacji sił zbrojnych Uzbekistanu

Uzbekistan był jednym z pierwszych państw, które zrozumiało, że na świecie zachodzi swoista zmiana. Zrozumienie to znalazło również odzwierciedlenie w doktrynie obronnej, w której zwrócono uwagę na znaczenie broni precyzyjnej, walki elektronicznej, bezzałogowych statków powietrznych i systemów robotycznych oraz połączonych w sieć zautomatyzowanych systemów sterowania.

Zgodnie z oceną sytuacji doktryna konsekwentnie realizowała zadania modernizacji Sił Zbrojnych Uzbekistanu. Kraj zdywersyfikował źródła dostaw sprzętu wojskowego i jednocześnie rozwinął własną produkcję.

W 2021 r. uruchomiono masową produkcję opracowanego w kraju lekko opancerzonego pojazdu Qalqon, a do stycznia 2022 r. Uzbekistan uruchomił produkcję bezzałogowych statków powietrznych Locin. Przejdźmy teraz do dywersyfikacji dostaw. Oczywiste jest, że głównym partnerem wojskowo-technicznym Taszkentu była, jest i prawdopodobnie będzie jeszcze przez długi czas Rosja. Stamtąd Siły Zbrojne Uzbekistanu zostały uzupełnione w ciągu ostatnich kilku lat samolotami Su-Z0SM, śmigłowcami Mi-35M, systemami obrony powietrznej Buk-M2E, transporterami opancerzonymi BTR-80 i BTR-82A. Dostarczono również wielofunkcyjne kompleksy z bezzałogowymi statkami powietrznymi Orlan-10E, lekko opancerzonymi pojazdami Typhoon-K i bronią strzelecką.

Między Taszkentem a Ankarą rozwinęła się aktywna współpraca. Turecki kompleks wojskowo-przemysłowy ma szereg interesujących osiągnięć, przede wszystkim w dziedzinie technologii bezzałogowych: w ramach współpracy Ankary z Taszkentem do Uzbekistanu dostarczono już drony szturmowe Bayraktar TV2. Współpraca z Turcją może być dla Taszkientu korzystna, jednak nie w zakresie zakupu gotowego sprzętu, ale raczej w zakresie udziału tureckiego kompleksu wojskowo-przemysłowego w rozwoju i modernizacji uzbeckiego kompleksu wojskowo-przemysłowego.

Zachodnia obecność wojskowo-techniczna

Amerykański sprzęt wchodzi również na wyposażenie armii uzbeckiej: w kwietniu 2022 roku Stany Zjednoczone przekazały uzbeckiej straży granicznej 50 pickupów Toyota Hilux i SUV-ów Toyota Fortuner, a pod koniec października tego samego roku Stany Zjednoczone przekazały Ministerstwu Obrony Uzbekistanu 50 lekkich taktycznych wozów bojowych Polaris MRZR. Wcześniej w lutym amerykański kontrahent zbrojeniowy AeroVironment ogłosił, że do końca listopada dostarczy Uzbekistanowi drony zwiadowcze Puma.

Należy zauważyć, że nie tylko Stany Zjednoczone, ale także inne kraje zachodnie uważają Uzbekistan za obiecujący rynek zbytu dla swojej broni. Wiadomo na przykład, że francuskie Dassault Aviation zaoferowało Uzbekistanowi zakup myśliwców Rafale. Ważne jest jednak zrozumienie długofalowych konsekwencji współpracy wojskowo-technicznej z państwami zachodnimi.

Ogólnie rzecz biorąc, jeśli mówimy o zachodnich obszarach współpracy wojskowo-technicznej Uzbekistanu, widzimy kilka słabych punktów. Przede wszystkim zachodnia technologia jest znacznie droższa niż rosyjska. Zachodni sprzęt będzie zapewne drożał. Kraje Zachodu obecnie raczej nie sprzedadzą Uzbekistanowi (ani innym krajom) naprawdę zaawansowanych technologii i nowoczesnych systemów z jednego prostego i całkiem uzasadnionego powodu – sprzęt może wpaść w ręce Rosjan lub Chińczyków i będzie przez nich dokładnie badany.

Zachodnie uzbrojenie nie może być w pełni zintegrowane z systemem obronnym republiki, który rozwija się najpierw w ramach modelu sowieckiego, a następnie rosyjskiego. Oczywiście można przykręcić jedno urządzenie do drugiego, ale to, jak skuteczna będzie ta hybryda w prawdziwych operacjach wojskowych, jest poważnym pytaniem.

Nowe perspektywy współpracy rosyjsko-uzbeckiej

Pomimo tego, że rosyjski kompleks wojskowo-przemysłowy aktywnie zaspokaja dziś potrzeby swoich sił zbrojnych na ukraińskim teatrze działań, dysponuje zasobami, aby zaspokoić potrzeby swoich partnerów za granicą. Na przykład dostawy sprzętu do Kazachstanu w ramach wcześniejszych kontraktów, w tym samolotu wielofunkcyjnego Su-Z0SM i przeciwlotniczego systemu rakietowego Tor-M2E, zostały zrealizowane w całości.

Uzbekistan, który jest częścią wielu projektów integracyjnych z Rosją, a także posiada umowy o współpracy obronnej, ma możliwość dalszego zwiększania swoich zdolności wojskowych w regionie. Taszkent posiada już jedne z najlepiej wyposażonych sił zbrojnych w regionie ze względu na zrównoważoną politykę obronną.